Ngôi nhà số 2 và số 4 ở đường Hoàng Diệu lọt thỏm giữa cảnh hoang tàn của khu Lam Sơn bỏ trống. Những biệt thư của sĩ quan ngụy và một số khách sạn của tư nhân để lại chỉ còn là những dấu ấn "cổ" mà không "kính".Mấy dãy nhà ở khu thương phế binh cũ, mái tôn bạc phếch, như chìm đi trong cỏ dại um tùm.
Gần cửa ra vào khu Tiền cảng bây giờ, một chiếc xe tăng ngụy bỏ lại, nằm chình ình trong đám cỏ lau và gai góc, cứ như lãng quên đã từ lâu lắm rồi. Cơ ngơi của Trung tâm công nghiệp dầu khí Vũng tàu những năm đầu tiên sau giải phóng là như vậy.Anh Tám, trưởng phòng tổ chức cán bộ Công ty Dầu khí II lúc đó, gọi chúng tôi đến bên chiếc xe tăng để chụp ảnh. Anh nói, sau này già, quay trở lại nơi đây, nếu gặp cậu bảo vệ khó tính nào, anh sẽ chìa tấm ảnh ra, thay cái thẻ ra vào
Đội ngũ kỹ sư và công nhân chúng tôi được giao nhiệm vụ đầu tiên - làm cỏ. Những bàn tay quen cầm bút vẽ họa đồ, quen ấn nút và điều chỉnh các máy móc hiện đại bắt đầu biết sử dụng thành thạo cái liềm và cái cuốc. Những đám cỏ như đồi, như núi được chất lên đốt, khói bốc ùn ùn. Cuộc sống của những năm đầu thực sự khó khăn, nhưng ai cũng tràn đầy niềm tin và niềm vui. Cái vui hòa trong khí thế chung của đất nước vừa được giải phóng
Trên đất Vũng Tàu, văn phòng của các công ty tư bản được mở ra.Công ty Bow Valley(Ca-na-đa) hứa như đinh đóng cột : Bow Valley sẽ là người tìm ra dầu đầu tiên ở Việt Nam, đề nghị ưu tiên cho những vị trí làm việc và ăn ở ngon lành! Công ty Deminex(Tây Đức) quảng cáo rùm beng : Deminex đã từng có uy tín trên thế giới, đề nghị dành sự chú ý và ưu đãi đặc biệt !Công ty Agip(Ý) có vẻ tự tin hơn, phán rằng : Rốt cuộc, người tìm ra dầu đầu tiên ở Việt Nam sẽ là Agip chứ không phải ai khác! Các công ty tư bản hình như đang sẵn sàng "làm cỏ biển đông"
Giám đốc công ty Dầu khí II, anh Nguyễn Ngọc Sớm, vừa phải lo từ những chuyện lớn như chịu trách nhiệm về các bản hợp đồng với các công ty trên mà còn phải lo chổ ăn, chỗ ở cho cán bộ, công nhân phía ta
Đội ngũ cán bộ kỹ thuật vừa làm kỹ thuật vừa tiếp tục làm cỏ. Nước sinh hoạt ở khu tập thể buổi đầu không có, phải khoan giếng, đặt ống sắt bơm lên. Nước bơm lên pha trà uống ngang phè. Lại phải nghĩ đến chuyện xây bể lọc. Vật tư, thiết bị, chỗ có kho thì chất vào kho, chỗ không có thì căng mái tôn che tạm. Không riêng chỉ đội bảo vệ, cán bộ kỹ sư cũng thay nhau mà canh gác lấy
Rồi văn phòng các công ty nổi tiếng trên thế giới lần lượt theo nhau đóng cửa và "chia tay hoàng hôn" với mảnh đất Vũng Tàu. Nhưng, công cuộc tìm kiếm và thăm dò dầu khí không dừng lại, ngược lại được mở ra với một giai đoạn mới, qui mô hơn, hiện đại hơn!
Ngày 3/7/1980 Hiệp định hợp tác giữa 2 chính phủ về hợp tác tìm kiếm và khai thác dầu khí ở thềm lục địa Việt Nam được ký kết. Một năm sau (19/6/1981)Xí nghiệp Vietsovpetro ra đời. 3 năm sau (24/5/1984), tàu khoan Mikhain Mirchin khoan giếng BH-5 khẳng định dòng dầu có giá trị thương mại tại mỏ Bạch Hổ
Hóa ra, rốt cuộc người tìm ra dầu đầu tiên ở Việt Nam, không ai khác chính là người Việt Nam với sự giúp đỡ hết lòng của người bạn Liên xô cũ. Lần đầu tiên, trên vùng biển thềm lục địa Việt Nam, ngọn lửa màu da cam đã được thắp sáng lên báo tin vui cho cả nước!
Nguyễn Duy Quế